Ünlü tarihçi Hakan Erdem OSM’de tarihe yeni bir pencere açtı
Sakarya Büyükşehir Belediyesi, her alanda Sakaryalıların bilgi birikimine katkı sunmak ve şehri sanatla, kültürle, sosyal yaşamla buluşturmak için programlar düzenliyor.
Tarihçi yazar Hakan Erdem, gerçekleştirdiği söyleşide Osmanlı-Türk modernleşmesinin temel meselelerini gündeme getirdi.
OSM’de sorulan soru
“Batılılaşma Niçin Yetersiz Bir Kavram” başlığı altında, batılılaşmanın modernleşmeyi açıklamakta yetersiz kaldığını vurgulayan Erdem, tarihsel sürece dair önemli tespitlerde bulundu.
Modernleşme ve Batılılaşma
Modernleşmenin ekonomik temellerine işaret eden Erdem, “Modernleşme dediğimiz şey, aslında bir ekonomik dönüşüm sürecidir. Yani toplumsal yapının, ekonomik temellerin değişmesiyle birlikte şekillenen bir süreçten bahsediyoruz. Batılılaşma ise daha çok kültürel bir değişimdir. Bu noktada modernleşme ve batılılaşma birbirine karıştırılıyor, oysa bu iki kavram aynı şey değildir” dedi.
“Standardizasyonun sağlandığı yapı…”
Erdem modernleşme için gerekli kavramların üzerinde durarak, “Modernleşmeyi teknik veya ekonomik bir dönüşümden ibaret görmemek lazım. Modernleşme aynı zamanda bir organizasyon, bir iletişim sistemidir. Mesela modern devlet dediğimiz şey, parasal vergilerin toplandığı, iletişim ve ulaşım altyapısının gelişmiş olduğu, standardizasyonun sağlandığı bir yapıdır. Oysa modern dönem öncesi toplumlarda bu yoktu. İşte bu, modernleşme ile modern öncesi toplumlar arasındaki temel farktır” diye konuştu.
“Batılılaşma modernleşmenin ön koşulu değildir”
Kavramların karşılaştırılmaması gerektiğini söyleyen Erdem, “Batılılaşma modernleşme için bir ön koşul değildir. Her toplum, kendi tarihsel ve coğrafi bağlamında modernleşme süreçlerini farklı şekillerde yaşayabilir. Önemli olan, bu kavramları doğru anlamak ve birbirine karıştırmamaktır” ifadelerini kullandı.
Türk Osmanlı modernleşmesi
Erdem, Osmanlı’da modern öncesi döneme özgü uygulamaların, toplumun ekonomik ve sosyal yapısını nasıl şekillendirdiğini detaylı bir şekilde anlattı.
İzleyiciler tarafından ilgiyle takip edilen söyleşi, Osmanlı-Türk modernleşmesine dair yeni bakış açıları sundu.
Söyleşi soru cevap ile devam etti ve Tarihçi Yazar Y. Hakan Erdem izleyicilerin kitaplarını imzaladı.
